Propolis, arıların, kovan girişlerini ve kovandaki delikleri
kapatmak amacıyla topladıkları yapışkan bir madde. Arılar propolisi; ağaç
kabukları, ağaç yaprakları ve çiçek salgılarından toplamakta. İnsanlar ise
çağlar boyunca propolisi ilaç olarak kullandı.
M.Ö. 300'lere kadar giden propolisin insanla tanışmasının
serüveni, propolisin Antik Mısır'da çürümeye karşı koruyucu olabileceğinin
keşfedilmesiyle başladı. Mısırlı'lar propolisi çağlar boyunca ölülerini
mumyalamada kullandı. Diğer uygarlıklar ise bu maddeyi tedavi amaçlı kullanmaya
devam etti.
Propolisin içeriği
Dünyanın birçok farklı noktasında üretilen propolis
örneklerinin içeriği hakkında net bir şey söylemek mümkün değil. Coğrafyadan
coğrafyaya değişen iklim ve bitki örtüsü, arıların farklı içeriklerde propolis
örnekleri oluşturmasına sebep oldu. Bu oluşan farklılıklara rağmen, propolisin
hemen her türünde güçlü antioksidanlar ve güçlü flavanoidler içerdiğini
söylememiz yanlış olmaz. B1, B2, B3, B5, B6, A, C ve E gibi vitaminleri
içermesi de propolis hakkında söylememiz gerekenler arasında.
Propolis hangi sağlık problemlerine karşı kullanılabilir?
İçeriğin farklılaşmasına bağlı olarak farklı bölgelerden
elde edilen propolisler çeşitli sağlık problemlerine karşı tedavi edici olarak
kullanılabilmekte. Bununla beraber tüm propolis türleri; antibakteriyel,
antiviral ve antifungal (mantara karşı etki) etki göstermekte. Propolis
türleri, antibakteriyel etkileri sayesinde ağız, diş ve bağırsak sağlığını
korumada kullanılabilir.
Arı sütü ve polen ile karşılaştırıldığında daha yüksek
oranda antioksidan içeriğe sahip olan propolis, kansere karşı koruyucu rol alırken,
Arjantin ve Şili'de elde edilen örnekleriyle yapılan çalışmalarda, vücudumuz
için zararlı serbest radikalleri süpürcü etkisi olduğu gözlemlenmiş durumda.
Propolisin her örneğinde gözlenen ortak etkilerinin dışında,
bazı türlerinin kemik erimesine, bazılarının cilt yaşlanmasına karşı etkili
olduğu, bazılarının ise antidiyabetik olabildiği raporlanmış durumda.
Arı alerjisi olan bazı kişilerde alerjik reaksiyon
gösterebilen propolisin, bunun dışında bilinen bir yan etkisi bulunmazken,
propolis kullanılmadan önce mutlaka saflaştırılmalı ve kullanılan doza dikkat
edilmeli. |