Orman Genel Müdürlüğünün (OGM)
uyguladığı "Bal Ormanları Eylem Planı", Türkiye'de hem kovan sayısını
hem de bal üretimini artırdı. 2010 yılında 5,6 milyon olan kovan sayısı bu yıl
itibarıyla 8 milyona, bal üretimi de 81 bin tondan 110 bin tona yükseldi.
AA muhabirinin OGM'den edindiği
bilgiye göre, dünyanın en büyük bal üreticileri arasında yer alan Türkiye'de
sürdürülebilir üretim için çalışmalar yapan kurum, pek çok bölgede "bal
ormanları" kurmaya devam ediyor.
Ülke genelinde 75 bin 274
hektarlık alanı arıcıların kullanımına açan OGM, çam balı konusunda dünya
rezervini elinde bulunduran başta Muğla olmak üzere Türkiye'nin her bölgesinde
toplam 585 bal ormanı oluşturdu.
Türkiye'deki bal üretiminin ham
piyasa değeri 450 milyon doları bulurken yaklaşık 150 bin hane arıcılıkla ek
gelir sağlıyor. Bu üretimin katma değerinin ise yaklaşık 1 milyar doları
bulduğu tahmin ediliyor.
OGM, 2023'te yıllık 40 bin tonu
çam balı olmak üzere bu ürünün üretimini 125 bin tona, bal ormanı sayısını da
720'ye çıkarmayı hedefliyor.
Bal konusunda ekolojik dengeyi
koruyarak, sürdürülebilir üretimi sağlamak ve özellikle orman köylüsüne gelir
sağlamak için kurumun 2010'da yürürlüğe konulan "Bal Ormanları Eylem
Planı" sayesinde üretimde önemli artış sağlandı.
2013-2017 yıllarında uygulaması
gerçekleştirilen ve daha sonra 2018-2023 dönemini kapsayacak şekilde
geliştirilen proje sayesinde, 2010 yılından 2020 yılına kadar kovan sayısı
yaklaşık 5,6 milyondan 8 milyona, bal üretimi ise 81 bin tondan 110 bin tona
yükseldi.
Kurum, son 2,5 yılda 17 bin 998 hektar alanda 167
bal ormanı tesis ederek arıcıların kullanımına sundu. Söz konusu tesislerin
gideri için 13,5 milyon lira ve bal ormanı bakım gideri için de 2,5 milyon lira
harcama yapıldı. Son 10 yılda bal ormanları tesis ve bakım gideri toplamda 48,5
milyon lirayı buldu.
- Bal üretiminin yüzde 85'i
ormanlardan sağlanıyor
Doğadaki çok sayıda türün
varlığını devam ettirmesinde, böylece bitki gen kaynaklarının sürekliliği ve
çeşitlenmesinde, biyolojik çeşitliliğin korunmasında arıların önemli işlevleri
olduğundan, kestane, ıhlamur, akasya, orman gülü, ahlat gibi orman ağaçları ve
orman sayılan alanlardaki otsu bitkiler ve çiçekler de dikkate alındığında
toplam bal üretiminin yüzde 85'i buralardan elde ediliyor.
Bal ormanları oluşturulmasının
ekonomik olduğu kadar ekolojik yararı da görülüyor. Ormanların, yaklaşık yüzde
50'si bozuk bir yapıya sahip bulunuyor. Bal ormanlarının kurulmasıyla bozuk
alan miktarı azaltılırken, bitki örtüsünün gelişmesiyle de topraklar erozyona
karşı korunmuş oluyor.
- Arıcılık için elverişli alanlar
Ormandan yararlanarak arıcılık
faaliyeti yürütecek kişilerin, bulundukları yere bağlı orman bölge
müdürlüklerine başvuru yapması gerekiyor.
Bal ormanları kurulmadan önce söz
konusu alanda flora ve vejetasyon çalışması yapılıyor ve arıcılık için elverişli
nektar ve polenli bitki yoğunluğu belirleniyor. Daha sonra bu bilgilere göre ne
kadar ekim/dikim ihtiyacı olduğu tespit ediliyor. Bu sayede bal ormanına
konuşlandırılacak arı kolonisi sayısı yaklaşık olarak hesaplanıyor. |