Örtü altı yetiştiriciliğinde
verim ve kaliteyi arttırması, üretim maliyetlerini azaltması nedeniyle
kullanımı yaygınlaşan bombus arısının, Ordu popülasyonunun ticari üretime
uygunluğu araştırılıyor.
Ordu Arıcılık Araştırma
Enstitüsünde bombus arı yetiştiriciliği üzerine çalışma yapan yüksek ziraat mühendisi
Salim Aktürk, AA muhabirine, örtü altı yetiştiriciliğinde ürün kalitesinin
arttırılması, kimyasal kullanımının sınırlandırılması ve büyüme hormonu
kullanımının ortadan kaldırılmasında bombus arılarının çok önemli yer teşkil
ettiğini söyledi.
Söz konusu arıların domates,
kavun ve çilek gibi ürünlerde fazlaca kullanıldığını anlatan Aktürk, 2019-2020
sera döneminde 350-400 bin civarında bombus kolonisi satışının gerçekleştiğinin
tahmin edildiğini aktardı.
Aktürk, Isparta Uygulamalı
Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölüm Başkanlığı Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Ayhan Gösterit ile yürüttükleri çalışmada, enstitüde bombus
arılarının Ordu popülasyonunu incelediklerini dile getirdi.
İncelemenin, bu popülasyonun
kitlesel üretime uygunluğuna yönelik bir araştırma olduğunu vurgulayan Aktürk,
şöyle konuştu:
"Çalışmaya 100 arıyla
başladık. Normalde bombus arısının doğadan toplanması yasak. Araştırma amacıyla
Tarım ve Orman Bakanlığından gerekli izinleri aldık. Belli dönemlerde bombus
arısını doğadan topluyoruz. Daha sonra burada her bir ana arı kendi kolonisini
oluşturuyor. Bunların koloni gelişim özelliklerinin yanında ticari üretime
uygunluğu noktasında araştırmalarımızı yoğunlaştırıyoruz. Bu çalışmalar aynı
zamanda ileriki aşamada planlanan ıslah çalışmalarının da temelini
oluşturacak."
Şu anda cinsiyet ayrımı ve
çiftleştirme aşamasında olduklarını ifade eden Aktürk, "Bombus arısı örtü
altı yetiştiriciliğinde artık vazgeçilmez oldu. Çiftçilerimiz de artık bunu
daha yoğun şekilde kullanmaya başladılar." dedi.
Aktürk, bombus arısını diğer
arılardan ayıran en büyük özelliğin adaptasyon yeteneğinin çok yüksek oluşu
olduğunu belirterek, "Bu arı laboratuvar şartlarında 28 derece ve yüzde 50
nemde yetiştirilebiliyor. 250 türü var ve bu çalıştığımız bombus terrestris
türü. Bu tür, adaptasyon yeteneği ve diğer bombus türlerinden daha fazla birey
üretmesi ile öne çıkıyor ve laboratuvar ortamında yetiştirilip
pazarlanabiliyor." diye konuştu.
- "Her yönüyle burada
araştırıyoruz"
Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü
Müdürü Feyzullah Konak ise bombus arısının doğal ortamının dışında seralarda
kullanımının önemli olduğunu, bitkisel üretimde azımsanmayacak öneme sahip
olduğunu anlattı.
Bombus arısı üretim ve uygulama
birimi kurduklarını, arıların seralarda kullanılacak aşamaya kadar bu birimde
yetiştirildiğini dile getiren Konak, şunları kaydetti:
"Beslenmesi ve diğer
özellikleri ile beraber beyincik yapısını, hastalıklarını bütün yönleriyle
burada araştırıyoruz. Bu konuda işletmecilik ve girişimcilik yapmak isteyenlere
de gerekli danışmanlık ve bilgi desteği veriyoruz. Bu konuda enstitümüzde biri
uzman, 4 arkadaşımız yoğun olarak çalışmakta. Gelecekte Karadeniz Bölgesi’nde
kullanılabilecek bombus arılarının, yetiştirilmesinde öncü uygulama birimi
olmayı arzu ediyoruz." |